auteur, tekstschrijver en redacteur – Velp/Arnhem
advies, tips, missers, wetenswaardigheden en alles wat verder met tekst en taal te maken heeft
Over stilzitten, eindeloos wachten, goed te keuren kinderen, matige saus en halfvolle pakken.
Vandaag viel het blad van Genootschap Onze Taal weer op de mat. Opeens besefte ik dat ik de leukste taalmissers uit de rubriek Ruggespraak al lang niet meer gedeeld heb op mijn website. Tijd om dat te veranderen: ik heb de leukste uit de eerste drie edities van dit jaar verzameld en die vind je hieronder. Ik wens je veel plezier ermee en alvast een fijn pinksterweekend.
Of toch wel?
Lees verder “Ruggespraak Onze Taal – nrs. 1, 2 en 3 2024”De (veelal debuterende) auteurs weten de weg naar mijn mailbox te vinden. Nu ik mijn werkzaamheden voor TekstFontein combineer met een baan in loondienst, kan ik lang niet elke redactie-aanvraag honoreren. Toch word ik soms zo gegrepen door de eerste bladzijden van een manuscript, dat ik niet kán weigeren. Zo ging het een maand geleden ook met een boek-in-wording van een Vlaamse schrijfster.
Over stilzitten, eindeloos wachten, goed te keuren kinderen, matige saus en halfvolle pakken.
Om te beginnen wens ik jou alle goeds voor het nieuwe jaar. Voor mij is het jaar anders (en mooier) begonnen dan ik verwacht had en gewend was. Op persoonlijk vlak staat 2023 daarom in het teken van verandering. Of dat consequenties op zakelijk gebied zal hebben, valt nog te bezien. Maar er is een traditie waaraan ik niets ga veranderen: ik blijf hier de leukste taalmissers delen uit de rubriek Ruggespraak van het blad van Genootschap Onze Taal.
Of toch wel?
Toen ik net begon als redacteur, vond ik kritiek leveren moeilijk. Dat had voor een deel met mijn eigen onzekerheid te maken, denk ik. Wie was ik om te bepalen of iets goed of fout was? Je kunt wel stellen dat ik toen een ‘zachte heelmeester’ was.
Misschien is het niet zo vreemd dat ik tekstschrijver en redacteur geworden ben. Mijn favoriete vakken op school: opstellen schrijven en dictees maken.
Dat opstellen schrijven doe ik in zekere zin nog steeds. Maar dictees (met uitzondering van het Groot Dictee) staan al lang niet meer op het programma. Jaren geleden ontdekte ik de website BeterSpellen.nl. Ik schreef me in en sindsdien legt men me elke doordeweekse ochtend vier spellingkwesties voor (en op maandag nog tien extra). Steevast begin ik elke maandag tot en met vrijdag met een soort mini-dictee (zij het in een andere vorm dan vroeger op school).
Steeds vaker ontvang ik e-mails die beginnen met ‘Beste’, gevolgd door een komma. Waarom niet ‘Beste Christien’ of ‘Beste mevrouw Romp’? ‘Beste lezer’ voor mijn part, als je mij niet rechtstreeks aanschrijft, maar je bericht naar het algemene mailadres van kantoor stuurt. Beste komma. Ik vind het maar gek.
Vorig jaar leverde een auteur zijn manuscript op papier bij me in. Op papier. 250 A4’tjes, dubbelzijdig bedrukt. Ik vroeg hem om de digitale versie omdat ik sinds jaar en dag de digitale ‘rode pen’ hanteer.
Een tekst waarin steeds dezelfde woorden terugkeren, leest niet prettig. Toch hebben veel schrijvers de neiging tot herhalen, merk ik tijdens het redigeren. Je teksten voor verzending/publicatie kritisch doorlezen en waar nodig bijschaven helpt, maar je kunt jezelf ook trainen in het voorkomen van onnodige herhalingen. In dit tekstadvies lees je daar meer over. (En hoewel ik dit advies al eerder publiceerde, herhaal ik het vandaag nog maar eens, omdat je sommige dingen niet vaak genoeg kunt … herhalen :-)).
Aanhalingstekens (dubbele en enkele) zijn onmisbaar in dialogen, maar enkele aanhalingstekens kun je voor veel meer doeleinden gebruiken. Onze Taal heeft daar een handig overzicht van gemaakt, kijk maar.
Je kunt aanhalingstekens dus bijvoorbeeld gebruiken bij zelfbedachte woorden en bij woorden die naar zichzelf verwijzen, maar ook bij een spottend bedoeld woord. En in dat laatste geval gaat het nog weleens fout.
Een dialoog kan een verhaal levendiger en prettiger leesbaar maken, maar kan ook verwarrend werken als niet meteen duidelijk is wie wat zegt. Hoe voorkom je die onduidelijkheid? En hoe verwoordt je een gesprek zodanig dat het veel meer wordt dan een saaie een uitwisseling van korte vragen en antwoorden? In dit artikel geef ik je tips die je helpen betere dialogen te schrijven.
Lees verder “Tips voor goede dialogen”