In memoriam Jan Roeder

In december 2023 zocht Jan Roeder contact met mij. Hij vroeg of ik het eerste deel van zijn trilogie Kronieken van Ys wilde redigeren. ‘En,’ schreef hij, ‘als de samenwerking goed bevalt, schakel ik je ook voor de twee volgende delen in.’

Het eiland voorbij de nevelen van de tijd bleek niet zomaar een manuscript. Het verhaal ontvouwde zich op magische wijze. Jan bleek te kunnen formuleren op een manier die me soms de adem benam. Prachtige zinnen regen zich aaneen tot een fantastisch verhaal. De illustraties van Linda Verhulst voegden nog meer magie toe. Met een zucht rondde ik de redactie van dit eerste deel af. En toen Jan me een jaar later vroeg of ik ook deel twee wilde redigeren, voelde ik me vereerd en hoefde ik niet na te denken. Ik zei volmondig ‘ja’ tegen deze opdracht. Een elf onder Orion redigeerde ik met evenveel plezier en ontzag.

De redactie van het derde en laatste deel, ‘Nieuwe bondgenoten‘, rondde ik begin juli af. In de begeleidende mail schreef ik: Ik vind het zo knap dat je verhaallijnen zo met elkaar weet te verweven dat alles klopt. Ik heb me wekenlang in een andere wereld gewaand (…) Gaandeweg ben ik nog meer van de personages gaan houden; ze zijn door jou echt tot leven gewekt. Wat zal ik ze gaan missen! De reactie van Jan bestond uit de woorden: ‘Dankjewel voor je uitstekend werk. Ik blijf kort met dit berichtje want ik ben een beetje overdonderd…’

Het zou het laatste berichtje zijn dat ik van hem kreeg. Iets meer dan een maand later bereikte mij het bericht dat hij begin augustus is overleden. Hij keek uit naar het verschijnen van het laatste deel. Ik vind het zo naar dat hij dat niet meer heeft mogen meemaken. Bovendien had er nog zoveel prachtigs uit zijn pen kunnen vloeien. Het is verdrietig dat de wereld nu een ongelofelijk aimabele en getalenteerde meesterverteller moet missen.

Twee getalenteerde schrijvers

Zoals ik al eens op deze website schreef werk ik tegenwoordig parttime in loondienst en kan ik niet elke aanvraag voor manuscriptredactie honoreren. Dat betekent dat ik alleen die opdrachten aanneem, die me echt aanspreken. In het eerste kwartaal van 2018 kwamen er twee voorbij die ik simpelweg moest aannemen. Wat ben ik dankbaar dat ik dat mocht en kon doen.

Lees verder “Twee getalenteerde schrijvers”

Pseudoniem of niet?

Klinkt je naam niet zo mooi, vind je hem te alledaags, te onopvallend of – dat kan natuurlijk ook – gewoon lelijk? Je zou kunnen overwegen om onder een schuilnaam te gaan schrijven. Onvrede met je eigennaam hoeft echter niet de enige reden te zijn, om een pseudoniem te gebruiken.

Veiligheid

Als de verhalen die je schrijft erg persoonlijk van aard zijn, kun je de behoefte hebben om je eigen privacy en die van degenen, over wie je schrijft, te beschermen. Zonder jezelf of mensen uit je omgeving te schaden, kun je onder een pseudoniem zonder zorgen je hart luchten. Misschien durf je zelfs meer. Verbaal de vloer aanvegen met een ander, kan soms heerlijk zijn, zeker als je weet dat diegene je niet persoonlijk kan komen ‘bedanken’. Bedenk wel van tevoren hoe anoniem je wilt zijn en blijven. De verleiding kan groot zijn om links en rechts te laten vallen dat jij degene bent die schuil gaat achter een bepaald pseudoniem. Dan bestaat de kans dat het na verloop van tijd nog slechts schijnveiligheid biedt.

Keuzevrijheid

Kun je zomaar elke willekeurige naam als pseudoniem gebruiken? Het antwoord daarop is, met enige kanttekeningen: ja. Het spreekt voor zich, dat je niet de ‘nom de plume’ van een andere schrijver of de schuilnaam van een of andere bekendheid mag kiezen. De eigennaam van iemand anders mag je evenmin gebruiken.

Aanstoot of associatie

Verder is het raadzaam om een naam te kiezen die geen aanstoot geeft, omdat je dit pseudoniem dan niet kunt registreren. En dan is het ook nog  een goed idee om eerst eens te googelen op de naam die je in gedachten hebt. Je wilt immers geen schuilnaam die bijvoorbeeld associaties oproept met een ranzige film of een crimineel.

Registratie

Het is niet verplicht om je schuilnaam te laten registreren. Mocht je hier toch voor kiezen, dan zijn er talloze merkenbureaus te vinden, waar dat kan. De kosten van deze registratie verschillen per bureau, maar zijn over het algemeen aan de hoge kant. Registratie heeft als voordeel, dat jouw pseudoniem een merk wordt, dat vanaf dat moment niet meer voor commerciële doeleinden door anderen gebruikt kan worden.

Wel of niet

Publiceren onder een pseudoniem heeft dus voor- en nadelen. Je kunt er ook voor kiezen om onder je eigennaam te schrijven en, alleen als de situatie of het verhaal erom vraagt, een pseudoniem te gebruiken.

Hoe dan ook: de keuze is geheel aan jou.