Zegt een beeld meer dan 1000 woorden?

Als tekstschrijver ga ik zo nu en dan de discussie aan met mensen die vinden dat een foto geen tekst nodig heeft, omdat een beeld meer zegt dan 1000 woorden. 

Gegrepen worden 

Hoewel schrijfcollega’s Anneke Nunn en Leonore Noorduyn ieder op hun eigen manier hebben verwoord hoe zij over dit onderwerp denken en er vast nog veel meer tekstschrijvers zijn die hier iets over geschreven hebben, wil ik er ook nog wat over kwijt. Waarom nu opeens, leg ik even verderop graag uit, maar eerst dit:  er zijn foto’s die zonder meer mooi zijn en die geen andere functie hebben dan oogstrelend zijn. Over dergelijke foto’s gaat dit artikel niet. Het gaat wél over veelzeggende foto’s, over beelden waardoor je in een fractie van een seconde gegrepen wordt.

Heel veel vragen

Op Facebook vind ik een prachtige foto van fotograaf Stan Bouman. Het beeld grijpt me maar roept tegelijkertijd vragen op. Heel veel vragen. Waarom zit die oude man daar? Vanwaar dat klapstoeltje? Wacht hij op iets, op iemand misschien? En waarom houdt hij zijn hand boven zijn ogen? Is hij moe, verdrietig of denkt hij alleen maar na?

Context

In een paar zinnen geeft Stan de ontbrekende context weer:

“#Zonsverduistering Voorst bij Gendringen 10.37. Mijn vader (84) zit er klaar voor. Hij was de teleurstelling snel te boven. Ach, volgende keer beter, zei hij (-: Positief ingesteld (-; #Eclips2015“

Zonder deze regels zien we een oude man op een klapstoeltje in een mistig landschap zitten. Met tekst wordt de man plotseling iemands bejaarde vader die zich heeft verheugd op een zeldzaam natuurverschijnsel. De woorden verklaren zijn handgebaar: een moment van teleurstelling. En zijn: “Ach, volgende keer beter,” is van een ontroerend optimisme, wanneer je beseft dat die keer pas over elf jaar komt.

Je zult met me eens zijn, dat deze foto ook zonder tekst prachtig is, maar het beeld raakt je pas echt, wanneer je de context kent. Mét onderschrift wordt dit plotseling een foto die je naar de keel grijpt.

Beeld EN tekst

Zegt een beeld meer dan 1000 woorden? Wellicht, maar wat schiet je daarmee op als die woorden alleen maar vragen oproepen? De oude man in de mist doet me opnieuw beseffen wat een krachtig effect tekst op een veelzeggend beeld kan hebben. En dat besef onderstreept wat ik allang wist: beeld en tekst horen bij elkaar.